Śluby w Japonii

 Ohayo!

Zapraszam na artykuł o ślubach w Japonii.

Ślub i wesele w Japonii

 

Ustalenie daty ślubu w Japonii jest procedurą bardzo skomplikowaną. Należy wziąć pod uwagę plany wszystkich zaproszonych gości oraz wybrać najlepszy dzień pod względem astrologicznym i pogodowym. Najczęściej będzie to wiosna (od lutego do maja) lub jesień (od września do listopada; lato odpada, bo są upały i czas zmarłych oraz zima, bo niska temperatura i przygotowania do Nowego Roku. Jest to zastanawiające, ponieważ współcześni Japończycy organizują śluby niemal wyłącznie w klimatyzowanych, zamkniętych pomieszczeniach. Odpadają również dni powszechne oraz soboty, niedziele, dni wolne, które według kalendarza (koyomi) są astrologiczne nieszczęśliwe. Jak się to wszystko weźmie pod uwagę, to wychodzi rocznie około trzydziestu dni odpowiednich na zawarcie związku małżeńskiego.

W latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia, kiedy Japonia przeżywała boom gospodarczy zaistniała nowa forma ceremonii – zaczęto organizować ją w hotelach. Na miejscu jest wszystko: wypożyczalnia strojów, fryzjer, gabinet kosmetyczny, florysta, studio fotograficzne, chram sintoistyczny, kaplica oraz restauracje. W Japonii pod koniec XIX wieku ceremonie ślubne przybrały formę widowiskowego obrzędu . Wcześniej małżeństwa zawierane były w domach, nie towarzyszyły temu żadne huczne obchody, dużo ważniejszy był okres swatów, negocjacji warunków małżeństwa, itp. W XX wieku, w skutek przemian społeczno-kulturowych, także ceremonie ślubne zaczęły się zmieniać. Dziś Japończycy mają do wyboru kilka form ceremonii ślubnych.
Do połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku największą popularnością cieszyły się ceremonie shintoistyczne. Najważniejszym jej elementem jest wspólne wypicie sake, zwane san-san-ku-do (tłum. trzy-trzy-dziewięć razy). Pierwsza czarka poświęcona jest chramowi bóstwa, drugą pan młody pije do panny młodej, po czym, ona od niego przyjmuje czarkę, a za trzecim razem ona pije do niego i on wypija jako drugi z czarki, którą otrzymał od niej. Ceremonie shintoistyczne zostały wyparte przez chrześcijańskie, tzw. śluby w kaplicy (jap. chapperu wedingu, ang. chapel weding). Ślub w kaplicy cementowany jest przez wymianę obrączek i pocałunek. Atrakcyjnym elementem ceremonii chrześcijańskich jest deszcz kwiatów (jap. furawa shawa, ang. flower shower), czyli obsypywanie państwa młodych po wyjściu z kaplicy płatkami kwiatów. Najmniej małżeństw zawiera się w obrządku buddyjskim butsuzenshiki - ceremonia przed obliczem Buddy. Sądzę, że jest to spowodowane tym, że w obrządku buddyjskim organizowana jest znaczna większość japońskich pogrzebów. Taki ślub zostaje symbolicznie zawarty poprzez połączenie złożonych w modlitwie dłoni młodej pary buddyjskim różańcem.

Po ceremonii zaślubin goście wybierają się do sali, w której za chwilę ma się zacząć hiroen. Panowie są ubrani z czarne garnitury, białe koszule i czarne lub białe krawaty, kobiety zaś w ciemne, wieczorowe suknie. Sala jest pozbawiona okien, pod sufitem zawieszone są jarzeniówki, a na podwyższeniu ustawiony jest prostokątny stół, przy którym usiądzie młoda para przodem do wszystkich. Po lewej stronie stoi wysoki tort, a po prawej duża ozdobiona kwiatami świeca. Przy parze usiądą najważniejsi, oficjalni goście, potem znajomi, a na końcu rodzina. Rodzice jako gospodarze usiądą przy stole najbliżej drzwi. Lewa strona przeznaczona jest dla gości pana młodego, prawa zaś dla panny młodej. Na każdym krześle oprócz pary młodej znajdują się eleganckie torby papierowe (hikidemono – rzeczy, które zabiera się ze sobą), prezenty od nowożeńców w podzięce za przybycie na ślub. W tel cicho gra muzyka nieokreślonego rodzaju. Tuż przy drzwiach, na pulpicie z mikrofonem stoi konferansjer, który będzie prowadzić uroczystość. Oprócz aranżacji kwiatowych na stołach w sali nie ma żadnych dekoracji.
Goshinro, goshinpu wa oyorokobi no gonyujo de gozaimasu! I oto, ku państwa radości, wchodzi para młoda! Gasną jarzeniówki, reflektor skierowany jest na drzwi, muzyka zmienia się na romantyczną, rozbrzmiewają oklaski, para młoda staje w bezruchu, by mogli ją wszyscy sfotografować. Coraz częściej są ubrani w stylu zachodnim, czyli panna młoda w białej sukni, a pan młody w surducie. Do stołu prowadzą ich pomocnicy, będą podczas uroczystości podpowiadać im kiedy mają wstawać i siadać. Gdy tylko usiądą konferansjer zaczyna ich przedstawiać gościom: jak się nazywają, ile mają lat, jakie ukończyli szkoły, jakie mają hobby, jak się poznali, jak wyglądały oświadczyny. Następnie konferansjer zapowiada, kto oficjalnie powita młodą parę, zwykle to dyrektorzy firm pana młodego. Po przemówieniu para młoda kłania się w podziękowaniu.
Goshinro, goshinpu wa weddingu keki no nyuto o itadakitau to omoimasu – Państwo młodzi zaszczycą nas teraz ceremonią przekrojenia tortu weselnego. W czasie, gdy podchodzą do tortu, konferansjer tłumaczy symboliczne znaczenie krojenia tortu – ma symbolizować zgodę tych dwojga i harmonię miedzy nimi. Dzisiejsze torty, wykonane niemal wyłącznie z kremu, trudno już co prawda zaliczyć do produktów zbożowych, jednak źródła znaczenia tego rytuału tkwią właśnie w symbolice ziaren zbóż kojarzonych z płodnością. Ceremonia ta określana jest słowem nyuto (dosł. włożenie miecza, noża), co łatwo przywodzi na myśli skojarzenia seksualne. Pomocnik wręcza panu młodemu udekorowany wstążkami nóż, panna młoda chwyta i oboje przecinają mydło-podobny kawałek tortu. Rozlegają się brawa. Goście w tym czasie robią zdjęcia, a kelnerzy roznoszą kieliszki z szampanem. Konferansjer zapowiada kolejne wydarzenie – ostateczne przypieczętowanie związku małżeńskiego lampką szampana, prosi najważniejszego gościa o podejście do mikrofonu i wzniesienie toastu (kampai! – dosł. wysuszyć szklankę), wtórują mu wszyscy goście i szampan zostaje wypity. Dopiero teraz kelnerzy zaczynają roznosić jedzenie.

Ima, gonshinpu wa oironaoshi no tame no shuppatsu o sasete itadakitai to omoimasu – A teraz szanowna panna młoda opuści nas w celu dokonania ironaoshi.Tradycyjnie miało to wizualizować: śmierć panny młodej w domu jej rodziców i ponowne narodziny w domu męża. Wychodziła z domu w białym kimonie shiromuku (dosł. białe dziewictwo), po czym, po odprawieniu odpowiednich obrzędów w domu pana młodego, przebierała się w kolorowe kimono kobiety zamężnej irouchikake (dosł. kolorowy strój obrzędowy). Pan młody przez cały czas ma na sobie tradycyjnie męskie kimono ze spodniami hakama, zwane itsutsu monpuku (dosł. pięć narzutek na ramiona). Ale najpierw poszczególni goście podchodzą do młodej pracy, żeby osobiście złożyć gratulację. Niosą ze sobą butelkę wina, piwa, lub innego trunku, aby osobiście wnieść toast. Na weselu każdy jest zobowiązany pilnować, czy osoba po jego prawej stronie ma co pić (kobiety powinny dbać o pełne kieliszki swoich towarzyszy).

Konferansjer zachęca wszystkich by przyjrzeli się jak wygląda pięknie panna młoda, ponieważ ostatni raz widzimy ją w białej sukni, a następnie pan młody po przyjęciu gratulacji od znajomych również wychodzi. Goście pod ich nieobecność jedzą, piją, a konferansjer czyta życzenia, które przyszły pocztą. Po jakimś czasie państwo młodzi wracają przebrani, zajmują swoje miejsca, zapalają się jarzeniówki, a goście wracają do jedzenia. Następuje teraz czas występów (odbywa się różnie w zależności od inspiracji i pomysłowości gości), najczęściej jest to karaoke, ale czasem też uczestnicy przygotowują skecze, przebierają się, itp.

Shinro, shinpu wa yosoiki no akuraui gonyujo desu – A o to najbardziej eleganckie i jaśniejące wejście pary młodej. Nadszedł czas na kyandoru sabisu (ang. candle service; dosł. obsługa świec) – ceremoniał, podczas którego nowożeńcy będą krążyć od stołu do stołu i zapalać stojące na nich świece. Zapalenie świec symbolizuje dobre stosunki nowo zawartego małżeństwa z innymi ludźmi. Na końcu para młoda podchodzi do głównej świecy, mein kyandoru (ang. main candle), z obu stron świecy znajduje się dwadzieścia świec, po dziesięć z każdej strony, połączone ze sobą knotami, w ten sposób, że po zapaleniu największej wszystkie rozbłysną płomieniem. Odtąd co roku małżonkowie będą ją zapalać w rocznice ślubu i spalać kolejny centymetr.

Shinro, shinpu sama, kansha no kokoro, sono kimochi o zotei sasete itadakitai to omoimasu – A teraz państwo młodzi łaskawie odsłonią nam swoje serca w podziękowaniu. Panna młoda podchodzi do mikrofonu, obok niej staje pan młody. Są to krótkie przemówienia: pary dziękują i przepraszają swoich rodziców. Oboje pomału, oświetleni reflektorem idą w stronę wyjścia, żegnając się ze wszystkimi. Czas trwania przyjęcia 3 godziny. Konferansjer namawia gości, żeby spokojnie dopili kawę i instruuje ich, że  mogą zabrać ze sobą kwiaty ozdabiające stoły, a także przygotowane na wynos mochikaeru (dosł. zabranie do domu) – paczki z jedzeniem, które zostały z przyjęcia. Powoli wszyscy zaczynają wychodzić.

Najczęściej po ceremonii ślubnej i po weselu w życiu japońskiej pary nic się nie zmienia. Są one bowiem tak kosztowne, ze zwykle odbywają się dużo później niż faktyczne zawarcie małżeństwa, które w Japonii polega na podpisaniu odpowiednich papierków w urzędzie. Wypada nie zapraszać nikogo, nie jest wymagana obecność świadków, mało tego, do urzędu może się stawić sama panna młoda. Okienko w przedsionku urzędu miejskiego jest czynne całą dobę. Przed nami w tej samej kolejce może znaleźć się osoba biorąca rozwód. W skład obowiązkowego kompletu papierów wchodzą od strony obywatela Japonii: koseki-tohon (wypis z rodowodu), a ze strony cudzoziemca – przetłumaczone zaświadczenie o zdolności do zawarcia związku małżeńskiego i ważny paszport. Wypełnić można w domu, do tego podpisy dwóch świadków, pieczątki i można zanieść. Prawdą jest, że można wyjść za mąż w Tokio nie przyjeżdżając nigdy do Japonii. Pani w okienku sprawdza pobieżnie dokumenty ziewając, a na drugi dzień urzędnik oddzwania na komórkę w celu uzupełnienia dodatkowych informacji i gotowe. Taka uroczystość w kaplicy czy w chramie nie ma żadnego znaczenia prawnego. Organizowana jest prawdopodobnie z chęci uczczenia tego faktu z rodziną, znajomymi i pracodawcami.
Sayonara!